Narodna Wola
 
Encyklopedia PWN
Narodna Wola, Narodnaja wola, Wolność Ludu,
organizacja rewolucyjnych narodników, założona 1879 w wyniku rozłamu w Ziemli i Woli;
program: obalenie caratu, wybór stałej reprezentacji ludowej wyłonionej w wyborach powszechnych, szeroki samorząd terytorialny, swobody demokratycznej; w dziedzinie ekonomicznej postulowała przekazanie całej ziemi chłopom, a wielkich przedsiębiorstw robotnikom. Narodna Wola nie negowała — tak jak Ziemla i Wola — potrzeby istnienia państwa, ale uważała, że powinno ono służyć interesom większości obywateli. Realizację tych celów Komitet Wykonawczy Narodnej Woli (W. Figner, A. Kwiatkowski, A. Michajłow, N. Morozow, S. Pierowska, A. Żelabow i in.) zamierzał osiągnąć przez: organizację tajnych kółek i skupienie ich wokół ośrodka kierowniczego, zdobycie wpływów w administracji państwowej i wojsku, terror indywidualny i dokonanie przewrotu. Prowadzono propagandę wśród robotników większych miast, którzy mieli wspierać przyszłą rewolucję chłopską; utworzono rewolucyjne grupy w wojsku (Petersburg, Moskwa, Mińsk, Tyflis — ob. Tbilisi, Odessa, Wilno, Helsingfors — ob. Helsinki i Kronsztad — ośrodek organizacji wojskowej Narodnej Woli, zaopatrujący ją m.in. w materiały wybuchowe). Po prowadzonych od 1879 pertraktacjach 1883 nastąpiło porozumienie między Narodną Wolą a polskim I Proletariatem, przewidujące ścisłe porozumienie (w N.W. działali także Polacy, m.in. S. Kunicki, M. Mańkowski, późniejsi członek Proletariatu); Narodna Wola wydawała pisma „Narodnaja wola” (1879–85) i „Raboczaja gazieta” (1880–81). Komitet Wykonawczy Narodnej Woli wydał wyrok śmierci na Aleksandra II Romanowa; po kilku nieudanych zamachach (m.in. 1879, 1880) car zginął 1881 na ulicy od bomby rzuconej przez Polaka (I. Hryniewieckiego); organizatorzy i sprawcy zamachu zostali straceni; po serii procesów narodowolców w latach 80. organizacja stopniowo przestała istnieć.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia