Karachanidzi,
pierwsza dynastia muzułmańska pochodzenia tureckiego, panująca X–XIII w. w Azji Środkowej;
Karachanidzi
Encyklopedia PWN
jej przedstawiciele nazywali siebie domem Afrasijaba (mitycznego przodka Turków) lub Turkami; nazwa Karachanidzi (od częstego w dynastii tytułu karachan) została wprowadzona przez uczonych eur.; niekiedy używa się też nazwy Ilekchanowie; za legendarnego założyciela dynastii uznaje się Satuk Boghra Chana, który jako pierwszy z Turków miał 960 przyjąć islam; wg przekazów hist. w końcu X w. Karachanidzi panowali w Kaszgarii, Siedmiorzeczu i Transoksanii (Mawarannahr); do największego znaczenia doszedł Boghra Chan Harun (zm. 1102), który opanował Chotan, Kaszgar i leżący w południowym Siedmiorzeczu — Bałasagun; w 1. poł. XII w. Karachanidzi uznali zwierzchnictwo Karakitajów i wkrótce zginęli w zamęcie, jaki nastąpił po upadku ich suzerenów; rządy Karachanidów przyczyniły się do ostatecznej turkizacji Kaszgarii i Siedmiorzecza, do rozpowszechnienia wśród Turków islamu oraz rozwoju kultury tur.; z czasów ich panowania pochodzą 2 pomniki tur. piśmiennictwa: Słownik języków tureckich Mahmuda z Kaszgaru i dedykowany Boghra Chanowi Harunowi poemat Kutadgu Bilig Jusufa z Bałasagunu.
