Irlandczycy,
naród tworzący podstawową ludność Irlandii (ok. 3,4 mln 1999),
Irlandczycy
Encyklopedia PWN
poza granicami mieszka 12–16 mln osób pochodzenia irl., gł. w Wielkiej Brytanii, USA, Kanadzie i Australii; język angielski, ok. 180 tys. Irlandczyków gł. w zachodniej Irlandii mówi także językiem irlandzkim; wyznają katolicyzm (schrystianizowani w V w.); zasadniczą rolę w etnogenezie Irlandczyków odegrali celtyccy Goidelowie, którzy najprawdopodobniej w końcu III w. opanowali wyspę, w V w. stworzyli celtycką organizację państwową. Od XII w. świadomość nar. kształtowała się w walce z Anglikami; w XVII w. całkowita utrata niepodległości, odzyskanej 1922–49, ale bez Irlandii Północnej; w XIX–XX w. liczna emigracja; we wczesnym średniowieczu kultura Irlandczyków oddziaływała na całą zachodnią Europę, systematycznie anglicyzowana traciła stopniowo celtycki charakter; od XIX w. proces kult. odrodzenia zmierzający do zachowania celtyckiego tożsamości, zwłaszcza języka. Tradycyjne zajęcia: rolnictwo, hodowla, rybołówstwo. W kulturze lud. przetrwały elementy celtyckie, bogaty i żywy folklor muz., a zwłaszcza słowny, silna więź krewniacza (dawną przynależność rodową odzwierciedla wiele irl. nazwisk); szczególny kult św. Patryka, patrona Irlandii i bohatera narodowego.
