Europejska Agencja Kosmiczna
 
Encyklopedia PWN
Europejska Agencja Kosmiczna, ang. European Space Agency Wymowa(ESA Wymowa),
zachodnioeuropejska organizacja międzynarodowa, z siedzibą w Paryżu.
Powstała 1975 z połączenia organizacji zajmujących się badaniami kosmicznymi oraz techniką kosmiczną i rakietową — ESRO (European Space Research Organization, założona 1964) i ELDO (European Launcher Development Organization, założona 1961). W 2010 jej członkami było 18 państw: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Norwegia, Niemcy, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania, Włochy; Kanada ma status państwa współpracującego z ESA.
Celem działalności agencji jest organizacja i stymulacja współpracy państw członkowskich w dziedzinie badań kosmicznych obejmująca planowanie, koordynację i realizację wspólnych przedsięwzięć kosmicznych, ich finansowanie, rozwój techniki i technologii kosmicznej (np. budowa własnych rakiet nośnych serii Ariane, współudział w budowie i eksploatacji laboratorium kosmicznego Spacelab oraz nowej Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, a także wykorzystanie sztucznych satelitów Ziemi do celów użytkowych w wielu dziedzinach, głównie na potrzeby telekomunikacji, meteorologii, teledetekcji i in. ESA prowadzi ścisłą współpracę z amerykańską agencją kosmiczną NASA oraz rosyjską agencją kosmiczną, co wyraża się w realizacji wspólnych projektów kosmicznych i udziale astronautów z krajów członkowskich ESA w załogowych lotach kosmicznych amerykańskich wahadłowców, a także ich współuczestnictwie w progamie badań prowadzonych na rosyjskiej stacji kosmicznej Mir.
Główne ośrodki ESA to: ESTEC (The European Space Research and Technology Centre) w Noordwijk aan Zee w Holandii, odpowiedzialny za realizację badań naukowych, prac konstrukcyjnych oraz rozwój technologii kosmicznej, ESOC (The European Space Operations Centre) w Darmstadt w Niemczech, stanowiący centrum operacyjne zarządzające monitorowaniem lotów statków kosmicznych ESA, korektą ich trajektorii, gromadzeniem i przetwarzaniem przesyłanych danych, oraz ESRIN (The European Space Research Institute) we Frascati we Włoszech, nadzorujący program badań teledetekcyjnych wykonywanych z pokładów satelitów ESA. W ramach działalności agencji zostały wyniesione w przestrzeń kosmiczną liczne sztuczne satelity Ziemi i próbniki międzyplanetarne (część z nich realizująca wspólne misje badawcze ESA i NASA) o charakterze naukowym, m.in. satelity astronomiczne: COS-B, ISEE, IUE, Exosat, ISO, SOHO, Hipparcos, XMM oraz próbniki kosmiczne: Giotto, Ulysses, Cassini/Huygens; na orbicie okołoziemskiej umieszczono wiele satelitów użytkowych, np. serii Meteosat, ESRO, HEOS, MARECS, ERS i in.; ESA uczestniczy też w badaniach prowadzonych przez teleskop kosmiczny Hubble’a (HST). Polska bierze udział w niektórych programach badawczych ESA na podstawie umowy o współpracy, np. w misjach badawczych sond kosmicznych ESA — Mars Express i Venus Express, uczestniczyli naukowcy z Centrum Badań Kosmicznych PAN.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia