Otoczony za życia (poza ostatnimi paru latami) legendą rewolucjonisty i wyzwoliciela, od połowy XIX w. jest czczony w Ameryce Łacińskiej, zwłaszcza w tzw. krajach bolivarowskich (Wenezuela, Kolumbia, Panama, Ekwador, Peru i Boliwia), jako symbol całkowitej niepodległości. Jego dzieje i legenda odbiły się silnym echem również w Europie. Bolívarowi poświęcono wiele rozpraw naukowych, jest on także bohaterem licznych utworów biograficznych, beletrystycznych i dramatycznych. Nadal też toczą się spory wokół jego postaci. Wybitny rewolucjonista wychowany w duchu oświecenia, zwolennik idei umiarkowanego skrzydła rewolucji francuskiej 1789–99, republikanin i przeciwnik Napoleona I, admirator anglosaskich systemów politycznych, w toku wojen o niepodległość, w walce z oligarchiami i tendencjami regionalistyczno-odśrodkowymi ewoluował ku idei konserwatywnej, elitarnej, prezydenckiej republiki i dożywotniej prezydentury (konstytucja dla Boliwii, 1826). Zwolennik utworzenia wielkiej federacji hispanoamerykańskiej, myśliciel i wizjoner polityczny, prekursor
panamerykanizmu oraz wielkich organizacji międzynarodowej (typu Ligi Narodów), a także antykolonializmu i antyimperializmu, caudillizmu i populistycznego cezaryzmu, był także świetnym pisarzem (przemówienia, odezwy, eseje polityczne, epistolografia). Mimo licznych porażek na polach bitew, Bolívar (w tej dziedzinie samouk) objawił wielki talent wojskowy (m.in. bitwa pod Carabobo 24 VI 1821, kończąca walkę o wyzwolenie Wenezueli, sforsowanie Andów, bitwa nad rzeką Boyacá i in.), wzorując się na sztuce wojennej Napoleona Bonapartego, choć działał w trudniejszych niż on warunkach.