Sardes, gr. Sárdeis,
staroż. miasto w Azji Mniejszej (obecnie ruiny w Turcji, na wschód od İzmiru, w pobliżu m. Salihli);
Sardes
Encyklopedia PWN
stolica Lidii, w rozkwicie w poł. VI w. p.n.e. (Krezus); po zdobyciu 546 przez Cyrusa II Starszego — stol. satrapii perskiej; 499 zniszczone przez Greków w czasie powstania jońskiego, zachowało swe znaczenie polit. i gosp.; 334 opanowane przez Aleksandra III Wielkiego, następnie weszło w skład państwa syr.; 188 włączone do państwa pergameńskiego; od 133 p.n.e. w posiadaniu Rzymian, stało się jednym z największych miast w Azji Mniejszej; od IV w. n.e. stopniowy upadek. Wykopaliska (1910–14, od 1961); m.in. resztki świątyni Artemidy; ozdoby, gemmy; inskrypcje w języku lidyjskim.
