Łaską
Encyklopedia PWN
katolicyzm
treść nauczania Kościoła katolickiego, całość przyjętych w nim zasad odnoszących się do wiary, moralności, życia religijnego i funkcjonowania Kościoła, a także sam Kościół katolicki jako społeczność widzialna.
[gr. katholikós ‘powszechny’],
łasica, łasica łaska, łaska, Mustela nivalis,
ssak drapieżny z rodziny łasicowatych;
najznakomitszy polski pisarz polityczny epoki odrodzenia, reformator społeczny, myśliciel i moralista.
współcz. nazwa poglądu teologicznego sformułowanego w chrześcijaństwie staroż., dotyczącego relacji łaski Bożej do wolnej woli, pośredniego między nauką św. Augustyna a pelagianizmem; głoszony m.in. przez św. Kasjana i św. Wincentego z Lerynu;
teologia
uporządkowana wiedza religijna.
[gr. theós ‘Bóg’, lógos ‘słowo’, ‘nauka’],
autonomia
filoz., socjol., teol. Autonomia to niezawisłość woli lub sumienia wykluczająca zależność od determinującego wpływu oddziałujących „z zewnątrz” (zatem heteronomicznych) czynników empirycznych, mających źródło w różnie ujmowanym prawodawstwie Bożym (teonomia) albo pochodzących od jakiegokolwiek autorytetu lub władcy (np. polityczna). W rozumieniu mocniejszym autonomia oznacza możliwość ustanawiania przez podmiot moralny własnych reguł postępowania, przeciwstawianych zarówno empirycznej heteronomii, jak i teonomii; jest traktowana jako centralna kategoria uzasadniająca próby budowania moralności bez etyki przez osoby odpowiedzialne, bo korzystające z autonomii (jak w koncepcjach „moralności ponowoczesnej”, np. u Z. Baumana). W ujęciu słabszym autonomia jest kojarzona nie tyle z wolą, co z sumieniem (lub rozumem praktycznym) podmiotu moralnego, który może samodzielnie ustalać reguły postępowania albo na zasadzie wolności, albo przez uzgodnienie przyrodzonych skłonności i niesprzecznych z nimi obowiązków, odkrywanych raczej niż konstytuowanych przez rozum praktyczny.
[gr., ‘samorząd’],
