lotnicze przyrządy pokładowe

lotnicze przyrządy pokładowe,

przyrządy wchodzące w skład wyposażenia statku powietrznego, przekazujące dane umożliwiające lub ułatwiające załodze pilotaż, nawigację, kontrolę pracy zespołu napędowego oraz kontrolę funkcjonowania zespołów statku (np. podwozia, klap) i instalacji (np. tlenowej, klimatyzacji).

Przyrządy pilotażowe służą do kontroli ruchu statku powietrznego i jego położenia w przestrzeni (względem Ziemi); dzielą się na niezbędne w każdych warunkach: wysokościomierz i prędkościomierz (przy dużych prędkościach statku machomierz), i na potrzebne do lotów bez widoczności: sztuczny horyzont, wariometr, zakrętomierz z chyłomierzem, oraz specjalne: np. przyspieszeniomierze, sygnalizatory przeciągnięcia. Przyrządy nawigacyjne służą do określenia położenia względem Ziemi i kierunku ruchu (kursu lotu) statku powietrznego; podstawowymi przyrządami nawigacyjnymi są busole — magnet. i żyroskopowa (busola żyroskopowa lotnicza) oraz zegar; przyrządy radionawigacyjne (radionawigacja) wyznaczają położenie statku względem radiostacji naziemnych lub satelitarnych (GPS). Automatyczne (komputerowe) układy nawigacyjne przetwarzają dane aerodynamiczne (aerodynamicznych danych centrala), radionawigacyjne, radiolokacyjne, bezwładnościowe i wyświetlają wyniki przeliczeń na ekranie. Przyrządy zespołu napędowego (tzw. silnikowe) wskazują parametry działania silnika; są to: obrotomierze, ciśnieniomierze oleju, paliwa i ładowania, termometry, analizatory spalin, momentomierze (mierniki momentu obrotowego), paliwomierze i przepływomierze działania śmigła (wskaźnik kąta nastawienia łopat) lub wirnika (śmigłowca) oraz instalacji chłodzenia (wskaźnik położenia żaluzji silnika). Przyrządy płatowcowe, kontrolujące funkcjonowanie zespołów płatowca, to wskaźniki położenia podwozia, klap itp. Osobna grupa przyrządów kontroluje funkcjonowanie instalacji klimatyzacyjnej, tlenowej, pneumatycznej, hydraulicznej i elektrycznej.