kachektyna

kachektyna, TNF-α, ang. tumor necrosis factor (TNF), czynnik martwicy nowotworów,

polipeptyd o masie cząsteczkowej ok. 17 kDa należący do cytokin, wytwarzany gł. przez pobudzone makrofagi;

wyizolowany w trakcie badań nad przyczynami kacheksji (wyniszczenia) towarzyszącej przewlekłym infekcjom i nowotworom (stąd nazwa); wykazuje wielokierunkowe działania immunoregulacyjne oraz przeciwnowotworowe; wzmożone wytwarzanie TNF obserwuje się w zaburzeniach i niedoborach odpornościowych, klinicznie wyrażonych chorobami autoagresyjnymi (stwardnienie rozsiane, reumatoidalne zapalenie stawów), wstrząsem septycznym, AIDS, odrzucaniem przeszczepów narządowych; TNF hamuje proliferację macierzystych komórek szpiku kostnego, pobudzając wytwarzanie prostaglandyny E₂ i kolagenazy powoduje zanik struktur chrząstki i kości; podobnie jak interleukina 1 (IL-1) podnosi temperaturę ciała, pobudzając centralny ośr. termoregulacji; liczne niepożądane objawy uboczne (niedokrwistość, gorączka, bóle stawów, uszkodzenie wątroby) ograniczają możliwości terapeutycznego zastosowania TNF.