atomizm społeczny

atomizm społeczny,

pogląd na społeczeństwo i życie społ., wg którego społeczeństwo stanowi luźny zbiór nie powiązanych ze sobą jednostek i jest czymś wtórnym w stosunku do wchodzących w jego skład indywiduów.

Punktem wyjścia analizy społ. dla atomizmu społecznego nie jest społeczeństwo, lecz izolowana, racjonalnie działająca jednostka, pierwotna historycznie i logicznie wobec społeczeństwa, wchodząca w określone stosunki z innymi jednostkami i współdziałająca z nimi w imię własnych interesów, a całością życia społ. rządzi zasada autoregulacji, zapewniająca, w wyniku starć interesów indywidualnych, ogólną harmonię. Filozoficzną i społ.-etyczną podstawę tego stanowiska stworzyła w XVIII w. filozofia oświecenia. W swej klas. postaci atomizm społeczny łączył się z utylitaryzmem i liberalizmem. W XIX w. znalazł pełny wyraz w pracach klas. i liberalnej szkoły ekonomicznej. Z ekonomii przeniknął do wyodrębniającej się wówczas socjologii. Określenie atomizm społeczny było używane gł. przez krytyków tego poglądu.