Tetmajer Przerwa Włodzimierz, Zaloty (W karczmie)
 
Tetmajer Przerwa Włodzimierz, Zaloty, W karczmie
data powstania — 1894
technika — olej, płótno
wymiary — 93 × 150 cm
miejsce przechowywania — Muzeum Narodowe w Krakowie
Życie i obyczaje mieszkańców podkrakowskich wsi były głównym tematem malarstwa Tetmajera. Współcześni krytycy nazywali go epikiem polskiego ludu, a jego obrazy postrzegali jako wyraz „czysto polskiego” poczucia piękna. Artysta, podobnie jak jego koledzy z krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych i Akademii monachijskiej — Wincenty Wodzinowski czy Kasper Żelechowski — mitologizował lud, widząc w jego obyczaju i „zdrowej”, nieskażonej kulturze nie tylko ostoję tradycyjnych wartości moralnych i przeciwwagę dla zgubnych wpływów kultury zachodnioeuropejskiej, lecz także bezpośrednią kontynuację tradycji słowiańskiej.
Fascynacja wsią znalazła wyraz również w biografii malarza. W 1890 osiadł on we wsi Bronowice i poślubił córkę miejscowego gospodarza. To właśnie bronowicki dom Tetmajerów był miejscem, gdzie odbyło się wesele poety Lucjana Rydla i młodszej siostry Anny Tetmajerowej, utrwalone w dramacie Stanisława Wyspiańskiego.
Obraz Zaloty należy do dzieł czysto rodzajowych, pozbawionych przesłania ideowego, skupiających się wyłącznie na obserwacji rzeczywistości. Przedstawia wnętrze wiejskiej karczmy, wypełnione przez mężczyzn i kobiety w krakowskich strojach, z rozbawieniem reagujących na rozgrywającą się na pierwszym planie scenę zalotów podchmielonego mężczyzny do zakłopotanej i lekko przestraszonej, ubogiej wiejskiej dziewczyny. Artysta sugestywnie oddał panującą we wnętrzu duszną atmosferę, w której niemal czuje się dym tytoniowy pomieszany z oparami alkoholu i ludzkim potem. Snop światła wpadający przez okno z trudem toruje sobie drogę w przestrzeni, wydobywając plamy jaskrawej czerwieni męskich kubraków i kobiecych gorsetów.
Dariusz Konstantynów
zgłoś uwagę
Ilustracje
Tetmajer-Przerwa Włodzimierz, Zaloty (W karczmie), 1894 — Muzeum Narodowe, Krakówfot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia