Muzeum Narodowe w Krakowie,
jedno z najstarszych i najbogatszych polskich muzeów.
Muzeum Narodowe
Encyklopedia PWN
Pomieszczenia wystawowe mieściły się początkowo w górnych salach Sukiennic; za dyrekcji F. Kopery (1901–50) nastąpił rozwój muzeum, uzyskano dalsze pomieszczenia, a 1950 nowy gmach w al. 3 Maja (budowa rozpoczęta 1936 ukończona 1991); po II wojnie światowej muzeum (dotychczas własność miasta Krakowa) zostało upaństwowione; dołączono wówczas 2 odrębne muzea: Czartoryskich i Przemysłu Artystycznego. Zbiory obejmują: polskie malarstwo i rzeźbę od XIV w. (m.in. Hołd pruski J. Matejki, dzieła J. Chełmońskiego, H. Rodakowskiego, P. Michałowskiego, A. Grottgera, J. Kossaka, J. Malczewskiego, S. Wyspiańskiego), ryciny, rysunki i akwarele polskie i obce, kolekcję miniatur, polskie rzemiosło artystyczne i kulturę materialną, militaria, sztukę Dalekiego Wschodu, numizmatykę polską i obcą, stare druki i rękopisy. Zbiory sztuki eksponowane są w Gmachu Głównym i wielu oddziałach; są to: Sukiennice, Dom Jana Matejki, Muzeum Stanisława Wyspiańskiego, Dom Józefa Mehoffera, Kamienica Szołayskich, Muzeum Emeryka Hutten-Czapskiego, Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha”, Muzeum Karola Szymanowskiego w willi Atma w Zakopanem; odrębną instytucję stanowią zbiory Fundacji Książąt Czartoryskich przy Muzeum Narodowym (Muzeum Czartoryskich).
Ilustracje

Ślewiński Władysław, Czesząca się kobieta, 1897 — Muzeum Narodowe, Krakówfot. A. Pieńkos/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Haberschrack Mikołaj, Pokłon Trzech Króli, po 1468 r. — Muzeum Narodowe, Krakówfot. M. Studnicki/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Pontyfikał Erazma Ciołka, intronizacja króla polskiego (Te Deum laudamus), miniatura całostronicowa, Kraków, 1510–1515 — Muzeum Narodowe, Kraków, Biblioteka Czartoryskichfot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Jan III Sobieski pod Wiedniem, XVII/XVIII w. — Muzeum Narodowe, Krakówfot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Gottlieb Maurycy, Ahaswerus (Autoportret), 1876 — Muzeum Narodowe, Krakówfot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Gierymski Aleksander, Wieczór nad Sekwaną, 1893 — Muzeum Narodowe, Krakówfot. A. Pieńkos/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Mehoffer Józef, Portret żony (Na letnim mieszkaniu), 1904 — Muzeum Narodowe, Krakówfot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Wojtkiewicz Witold, Chrystus i dzieci, 1908 — Muzeum Narodowe, Warszawafot. T. Żółtowska-Huszcza/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Rembrandt, Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem, 1638 — Fundacja-Muzeum Książąt Czartoryskich, Krakówfot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN