Rygier Teodor, Bachantka
 
Rygier Teodor, Bachantka
autor — Teodor Rygier
data powstania — 1887
technika — brąz
wymiary — wys. 200 cm
miejsce przechowywania — Muzeum Narodowe w Krakowie, Galeria Polskiego Malarstwa i Rzeźby w Sukiennicach
„Rzeźbiarz to w wielkim stylu. [...] Skala jego talentu bardzo rozległa, sięga bowiem od wdzięku do siły niepospolitej” — pisał o Teodorze Rygierze Zygmunt Sarnecki w 1886. Bachantkę krytyk zapewne zaliczyłby do dzieł artysty odznaczających się „wdziękiem”, „siły niepospolitej” dopatrzyłby się w najbardziej znanym dziele Rygiera — krakowskim pomniku Adama Mickiewicza (1888). W mitologii, do której tak chętnie i często sięgali twórcy akademiccy, bachantki (nazywane też menadami) były nimfami, które wychowały Bachusa i stały się jego nieodłącznymi towarzyszkami. Półnaga, roztańczona kobieta z rzeźby Rygiera, w prawej ręce wznosząca kielich, w lewej trzymająca wieniec, nie przypomina jednak postaci z orszaku Bachusa, gdyż te wedle przekazów mitologicznych, a także dzieł starożytnych pisarzy (chociażby Metamorfoz Owidiusza), ubrane były w długie tuniki z narzuconymi kozimi skórami, w rękach zaś trzymały tyrsy. Artysta przedstawił raczej starożytną uczestniczkę bachicznego misterium, oddającą cześć bóstwu winnej latorośli. Bachantka jest dziełem typowo akademickim nie tylko ze względu na tematykę. Również jego forma spełnia wszystkie kryteria akademickiej poprawności. Rzeźba — by posłużyć się sformułowaniem wspomnianego współczesnego krytyka — trzymana jest w „karbach dobrego smaku poczuciem estetycznym i wiedzą”, opartą na „sumiennych, realistycznych studiach nad naturą i jej prawdą”.
Dariusz Konstantynów
zgłoś uwagę
Ilustracje
Rygier Teodor, Bachantka, 1887 — Muzeum Narodowe, Krakówfot. A. Pieńkos/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia