Skały

Skały

Lite skały są najpierwotniejszym, a przy tym najtrudniejszym podłożem do zasiedlenia przez organizmy. Najpowszechniej środowiska te występują w wysokich położeniach górskich. W zależności od chemicznych właściwości (np. skały wapienne, krzemianowe, bazaltowe, granitowe), od struktury powierzchni (gładka, chropowata, spękana) oraz od stopnia nawilgocenia, ekspozycji i nachylenia skał, pionierskie rośliny naskalne (tzw. litofity) mogą być różne, ale regułą jest ich niewielka obfitość i mało urozmaicony skład gatunkowy. W miejscach wilgotnych pojawiają się najczęściej drobne glony: sinice, zielenice, okrzemki. Miejsca suche mogą zostać opanowane przez skorupiaste porosty (np. wzorzec geograficzny) zasilane niemal wyłącznie przez wody opadowe. Chwytniki i wydzieliny roślin naskalnych stymulują procesy wietrzenia podłoża. Powstająca cienka warstwa zwietrzeliny może być następnie zasiedlona przez mchy, a miejscach wilgotniejszych — przez wątrobowce. W szczelinach skalnych, gdzie gromadzą się cząstki organiczne i wilgoć, warunki stają się dogodniejsze. Mogą się tu pojawiać paprocie (np. zanokcica) i liczne rośliny kwiatowe, a wśród nich m.in. sukulenty (np. skalnice, rozchodniki). Częste są też kępy traw i turzyc, a także krzewinki (np. dębik ośmiopłatkowy, wierzby). W większych szczelinach wypełnionych glebą mogą wyrastać drzewa. Wśród roślin środowiska skalnego dominują jednak gatunki o niewielkich rozmiarach. Pod wpływem wietrzenia i pękania, różnej wielkości bloki i okruchy skalne osuwają się, tworząc rumowiska. Szczególnym przystosowaniem roślin do takiego podłoża są silnie rozbudowane, często dymorficzne lub haczykowate systemy korzeniowe (np. u maku alpejskiego, wierzby wykrojonej).

Taida Tarabuła

Atlas Wysoki, najwyższe pasmo górskie Atlasu

Stołowe, Góry, Błędne Skały

Gołoborze na stokach Łysicy w Górach Świętokrzyskich