żeliwiak, kopulak,
najstarszy, powszechnie stosowany piec odlewniczy, w którym wytapia się ponad 90% żeliwa;
żeliwiak
Encyklopedia PWN
należy do pieców szybowych pracujących w ruchu ciągłym; w ż. wytapia się żeliwo z surówki z dodatkiem złomu żeliwnego i stalowego oraz koksu i topników (materiał żużlotwórczy), ładowanych przez okno wsadowe w górnej części ż.; przez dysze w dolnej części jest wdmuchiwane powietrze; spalanie koksu powoduje podniesienie temp. do 1650–1800°C i stopienie metalicznego wsadu; gromadzące się poniżej poziomu dysz ciekłe żeliwo i żużel są odprowadzane oddzielnymi otworami spustowymi; w nowoczesnych ż. jest stosowany m.in.: gorący dmuch podgrzanego powietrza, dmuch powietrza wzbogaconego w tlen, ciągły spust żeliwa i żużla. Prymitywne ż. stosowano w XVII w.; za prototyp uważa się piec szybowy skonstruowany 1749 przez J. Wilkinsona; pierwsze teoret. oprac. procesu zachodzącego w ż. przedstawił 1908 Jerzy Buzek.
