zakat
 
Encyklopedia PWN
zakat, zaka, zakāt,
w islamie jałmużna, jeden z pięciu obowiązków (filarów wiary) muzułmanina;
pierwotne znaczenie ‘oczyszczenie’; pocz. dobrowolny uczynek miłosierny, zakat zmienił się w obowiązkowy rodzaj podatku na rzecz gminy muzułm., płatny w monecie lub naturze; obowiązek ten dotyczy każdego dorosłego wyznawcy islamu (bez względu na płeć), człowieka wolnego, zdrowego na ciele i umyśle, posiadającego jakiś majątek lub określony dochód roczny. W każdej z muzułm. szkół prawniczych (mazhab) minimum majątkowe, od jakiego przypadał zakat było inne, a w rezultacie wielowiekowych dyskusji prawników powstał skomplikowany system obliczania, zbierania i rozdziału zakatu; majątek i dochód podlegający opodatkowaniu dzieli się zasadniczo na 5 kategorii (zbiór zbóż, owoców, zwierzęta hod., złoto i srebro, majątek ruchomy) i w ich obrębie procent podatku jest różny (od 2,5% do 10%). Wydatkowanie dochodów z zakatu jest ściśle określone w Koranie (m.in. na biednych, niewolników, więźniów, dłużników, podróżnych, świętą wojnę dżihad); w wielu krajach muzułm. przekształcił się on z czasem w podatek państwowy. Poza tym oprócz obowiązkowego zakatu istnieje jałmużna dobrowolna — sadaka. Szyici płacą także obowiązkowy podatek zw. chums (chumus), wynoszący 1/5 dochodu rocznego (po odliczeniu wydatków osobistych), który dawniej wręczano imamowi (na użytek jego i krewnych Mahometa); we współcz. Iranie dysponuje nim wyłącznie duchowieństwo szyickie.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia