wojna polsko-ukraińska

wojna polsko-ukraińska 1918–19,

polsko-ukraińskie walki o Galicję Wschodnią oraz Wołyń i Chełmszczyznę;

Ukraińcy, dążąc do utworzenia samodzielnego państwa, opanowali niemal cały Lwów oraz Galicję Wschodnią od Sanu po Zbrucz i proklamowali Zachodnioukraińską Republikę Ludową (miała obejmować Galicję Wschodnią po San, Łemkowszczyznę po Nowy Sącz, Ruś Podkarpacką i północną Bukowinę); walki o Lwów, w których po stronie polskiej uczestniczyły formacje ochotnicze Obrony Lwowa (dowódca kpt. Cz. Mączyński) oraz młodzież polska (Orlęta Lwowskie), wsparte przez oddział pod dowództwem podpułkownika M. Karaszewicza-Tokarzewskiego, zakończyły się 21 XI 1918 odzyskaniem przez Polaków całego Lwowa; walki wokół miasta trwały do połowy V 1919; od XII 1918 polsko-ukraińskie działania zbrojne toczyły się również na Wołyniu między grupą taktyczną gen. S. Majewskiego, potem oddziałami pod dowództwem gen. E. Rydza-Śmigłego, a wojskami Ukraińskiej Republiki Ludowej, dążącej do zajęcia Chełmszczyzny; na początku III 1919 siły ukraińskie zostały rozbite; polska ofensywa w Galicji Wschodniej i na Wołyniu, rozpoczęta 14 V z udziałem oddziałów armii gen. J. Hallera, doprowadziła 27 V do zajęcia obszarów po linię Złota Lipa–Brzeżany–Jezierna–Radziwiłłów; na żądanie ententy wojska polskie zostały zatrzymane i przeszły do działań obronnych; podjętą 8 VI ukraińską kontrofensywę wojska polskie powstrzymały po trzech tygodniach na linii Gniłej Lipy i górnego Styru; kolejna ofensywa polska, rozpoczęta 28 VI, doprowadziła do wyparcia 17 VII wojsk ukraińskich za Zbrucz i zaprzestania działań zbrojnych. Konflikt z Zachodnioukraińską Republiką Ludową zakończył się 21 XI 1919 przyznaniem Polsce, przez Radę Najwyższą konferencji pokojowej, Galicji Wschodniej na okres 25 lat, po których miał być przeprowadzony plebiscyt, a konflikt z Ukraińską Republiką Ludową zakończył się polsko-ukraińską umową polityczną i wojskową, podpisaną 21 IV 1920 przez J. Piłsudskiego i S. Petlurę. ).

Abraham Roman, 1891–1976, przyszły generał, tu jako rotmistrz i dowódca oddziału na Górze Stracenia z grupą obrońców Lwowa.

Kawaleria obrońców Lwowa w listopadzie 1918. Oddział w alei placu powystawowego przed wyruszeniem na zwiad

Walki w Galicji Wschodniej w grudniu 1918, krakowska Legia Akademicka na dworcu kolejowym Sądowej Wiszni

Walki w Galicji Wschodniej wiosną 1919, dywizja generała Żeligowskiego obozująca na rynku w Kołomyi przed ofensywą przeciwko Ukraińcom

Wojna polsko-ukraińska ,1918–19