uskok transformacyjny
 
Encyklopedia PWN
uskok transformacyjny, uskok transformujący,
geol. szczególny rodzaj przesuwczego uskoku, czyli uskoku, którego skrzydła ulegają przemieszczeniom poziomym.
Stanowi granicę między płytami litosfery, wzdłuż której nie następuje ani tworzenie się nowej skorupy oceanicznej, ani jej usuwanie z powierzchni Ziemi (granica konserwatywna); natomiast łączy 2 granice płyt, z których każda może być granicą biegnącą wzdłuż osi grzbietu śródoceanicznego, gdzie tworzy się nowa litosfera oceaniczna (granica dywergentna), albo granicą wzdłuż strefy subdukcji, gdzie następuje pochłanianie litosfery (granica konwergentna). W rzeźbie den oceanicznych wyraziście zaznaczają się u.t. rozwinięte w znacznej liczbie w obrębie grzbietów śródoceanicznych; uskoki te, biegnące z grubsza prostopadle do rozciągłości tych grzbietów, tworzą charakterystyczny schodkowy układ, uwydatniają podział grzbietów na segmenty i łączą odpowiednio, parami, odcinki osi rozrostu skorupy oceanicznej, wykształcone w poszczególnych, sąsiadujących ze sobą segmentach grzbietów. U.t. stanowi jedno z podstawowych pojęć w teorii tektoniki płyt litosfery.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Uskok transformacyjny rys. W. Mizerski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia