technologia materiałowa w kosmosie

technologia materiałowa w kosmosie,

dziedzina nauki i techniki zajmująca się badaniami procesów technol. i wytwarzaniem różnych materiałów w warunkach mikrograwitacji;

w szerszym sensie obejmuje również badania procesów technol. i wytwarzanie materiałów w warunkach podwyższonej grawitacji w specjalnych wirówkach na Ziemi. Wykorzystuje się wpływ przyspieszenia grawitacyjnego, traktowanego jako zmienny parametr, na procesy technol. i właściwości materiałów; zakres zmienności tego parametru wynosi od 100 g — w wirówkach — do 10^–6 g — na stacjach orbitalnych (g = 9,81 m/s² — przyspieszenie ziemskie). Na przebieg wszystkich procesów technol. na Ziemi istotny wpływ ma grawitacja; w warunkach kosm. można kompensować siłę przyciągania ziemskiego siłą odśrodkową (bezwładności), związaną z ruchem orbitalnym statku kosmicznego.

Otrzymywanie materiałów w warunkach mikrograwitacji rozpoczęto już 1973 na stacjach orbitalnych Skylab i Salut. Od tego czasu prowadzono m.in. doświadczenia nad technologią otrzymywania np. kryształów półprzewodników, związków półprzewodnikowych, materiałów kompozytowych. Odrębnym działem t.m. w k. jest przetwórstwo odpadów na załogowych stacjach orbitalnych i w czasie długotrwałych lotów międzyplanetarnych.