szopka,
teatr lalek (ruchomy lub nieruchomy) przedstawiający zdarzenia związane z ewangeliczną lub lud. tradycją Bożego Narodzenia;
szopka
Encyklopedia PWN
także przenośna scena tego teatru oraz tekst przedstawienia lalkowego w czasie Bożego Narodzenia i Nowego Roku.
Szopka pojawiła się przypuszczalnie w XVI w.; wiąże się ściśle z tradycją średniow. misterium, grywanego przez lalki; rozwijała się niezależnie od wcześniejszych jasełek, rozpowszechnianych w Europie w XIII w. przez franciszkanów; zachowała pewne ich elementy, także innych przedstawień lud. (np. Herody, Gwiazda Trzechkrólewska). Scena szopki zachowała symultaniczność cechującą scenę misteryjną. Tekst szopki początkowo opierał się na dialogach misteryjnych, z czasem zaczęto wprowadzać do niego sceny świeckie o charakterze intermedium; z chwilą przejęcia szopki przez twórców lud. do jej tekstu zaczęto włączać pieśni regionalne, a nawet fragmenty popularnych utworów. W XVIII i XIX w. pojawiły się w szopce akcenty polit., satyr. i patriotyczne; dało to podstawę do wydzielenia się odmiany szopki satyrycznej, np. szopka Zielonego Balonika; liczne szopki współczesne, o aktualnej tematyce społ.-polit., rozpowszechniane w radiu, telewizji i prasie.
