świadek

świadek,

osoba fiz. (uczestnik postępowania prawnego), stanowiąca osobowe źródło dowodowe, wezwana przez uprawniony organ państw. (sąd, prokuratora, policję, organ administracji) do złożenia zeznań w postępowaniu toczącym się przed tym organem.

świadek jest źródłem dowodu, a jego zeznanie środkiem dowodowym. Według prawa polskiego nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka; od tej zasady istnieją wyjątki, tzw. bezwzględne zakazy dowodowe polegające na zakazie przesłuchiwania określonych osób jako świadków (w postępowaniu cywilnym i adm. — niezdolnych do spostrzegania lub komunikowania swoich spostrzeżeń, w postępowaniu karnym i adm. — duchownych o faktach ujawnionych przy spowiedzi i obrońców o faktach ujawnionych im w trakcie prowadzenia sprawy); tzw. względne zakazy dowodowe przyznają pewnym osobom (np. najbliższym strony) prawo do odmowy zeznań; świadkowie obowiązani do zachowania tajemnicy państw. mogą być zwolnieni z jej zachowania przez przełożony organ administracji państw., a z zachowania tajemnicy służbowej i zaw. przez sąd lub prokuratora; takich świadków sąd przesłuchuje z wyłączeniem jawności. Nowelizacja kodeksu postępowania karnego 1995 wprowadziła instytucję tzw. świadka anonimowego (incognito — możliwość przesłuchania świadka z zachowaniem tajemnicy danych osobowych).