sankiuloci
 
Encyklopedia PWN
nazwa pochodzi od pogardliwego określenia ludzi z gminu, nie noszących modnych, obcisłych i spiętych pod kolanami spodni (culotte); sankiuloci tworzyli ruch niejednorodny (robotnicy manufaktur, drobni rzemieślnicy, kramarze oraz bezrobotni), pozbawiony praw politycznych (od 1789 na statusie „obywateli biernych”), który nie wykształcił własnych struktur; działając w lokalnych stowarzyszeniach, pozostających głównie pod wpływem kordelierów, przyczynili się do obalenia monarchii (1792) i ścięcia króla (1793), a następnie do usunięcia żyrondystów; po przejęciu władzy przez jakobinów sankiuloci zostali dopuszczeni do funkcji wojskowej i administracyjnej; dążenia jakobinów do podporządkowania sobie całego społeczeństwa doprowadziły do ostrego konfliktu z kordelierami i sankiulotami, którzy 1794 wystąpili przeciwko jakobińskiemu terrorowi; przywódcom sankiulotów wytoczono proces, ich przedstawicieli usunięto z organów władzy, sankiulotów rozbrojono, a ich działalność sparaliżowano; w okresie termidoriańskim (thermidor) kilkakrotne, gwałtowne wystąpienia sankiulotów (germinal) zostały krwawo stłumione, a wojskowa pacyfikacja robotniczych przedmieść Paryża (V 1795) położyła kres ruchowi sankiulotów; niektóre ich doświadczenia i hasła przejęli F. Babeuf i Sprzysiężenie Równych; przywódcy: P.G. Chaumette, J.N. Pache, Ch.P. Rousin, J. Roux.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia