rugi

rugi

[niem.]:

1) w dawnej Polsce sprawdzanie ważności mandatów posłów w sejmie przez głosowanie przed właściwymi obradami (rugi poselskie);

2) postępowanie rugowe, od XV w. stosowane w Polsce, na którym szlachta ziemi lub powiatu zeznawała pod przysięgą o wiadomych jej przestępstwach; na tej samej zasadzie działały od XVI w. sądy rugowe we wsiach i miasteczkach; obowiązek donoszenia i oskarżania mieli wyznaczani tzw. rugownicy;

3) rugi chłopskie, całkowite lub częściowe usuwanie chłopów z uprawianej przez nich ziemi bądź przenoszenie na grunty gorszej jakości w celu powiększania ziem folwarcznych; stosowane w Polsce od XV w., a szczególnie często w 1. połowie XIX w. w Królestwie Polskim;

4) rugi pruskie (r. bismarkowskie), bezwzględne wydalenie 1885 przez rząd pruski ze wschodnich prowincji monarchii ponad 26 tysięcy Polaków, posiadających obywatelstwo rosyjskie lub austriackie, oraz Żydów pochodzących z Imperium Rosyjskiego; wysiedlenia te dotknęły zwłaszcza polskich robotników, pracujących w Prusach.