rady narodowe
 
Encyklopedia PWN
rady narodowe,
terenowe organy władzy państw. i podstawowe organy samorządu społ. w Polsce 1944–90;
tworzone w konspiracji organy władz podporządkowane PPR, przeciwstawiające się strukturom Polskiego Państwa Podziemnego, nie uzyskały większych wpływów społ.; od VII 1944 powoływane na obszarach wyzwolonych spod okupacji niem.; rady narodowe na podstawie dekretów KRN dotyczących organizacji i zakresu działania samorządu terytorialnego zostały określone jako organy uchwałodawcze samorządu terytorialnego w gminach, powiatach i województwach, sprawujące kontrolę społ. w stosunku do wszystkich organów państw. działających w terenie (terenowa administracja rządowa oraz m.in. MO faktycznie podlegały władzom centralnym). W III 1950 rady narodowe (przekształcone organy jednolitej władzy państw. w terenie) przejęły kompetencje zniesionych organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego w województwach, miastach, gminach (1954–73 w gromadach), i dzielnicach miast (od 1954 także w osiedlach), a funkcję organów administracji wypełniały prezydia rad narodowych; 1973–75 wprowadzono dwustopniową strukturę podziału terytorialnego kraju (zniesiono gromady i powiaty, powołąno gminy) i utworzono organy zarządzająco-wykonawcze (wojewodowie, prezydenci miast, gmin i dzielnic), pełniące jednocześnie funkcje terenowych organów administracji państw. o właściwości ogólnej i faktycznie niezależne od rad narodowych. Początkowo rady narodowe tworzyli przedstawiciele partii polit., związków zaw., organizacji społ., jak również rady narodowe niższego szczebla; od 1954 były wyłaniane w głosowaniu powszechnym mającym charakter przymusowego plebiscytu. Działalność rad narodowych była objęta nadzorem komitetów PPR, później PZPR, które podejmowały lub zatwierdzały ważne decyzje programowe i personalne (nomenklatura).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia