parazytologia
 
Encyklopedia PWN
parazytologia
[gr. parásitos ‘współbiesiadnik’, lógos ‘słowo’, ‘nauka’],
nauka zajmująca się badaniem pasożytów i zjawisk pasożytnictwa oraz wyjaśnianiem mechanizmów interakcji zachodzących w układzie pasożyt–żywiciel;
jest nauką kompleksową, związaną z różnymi działami biologii, z medycyną, weterynarią i rolnictwem. Naukowe podstawy parazytologii zostały zapoczątkowane w XVII w.; były to prace wł. lekarza F. Rediego dotyczące morfologii, fizjologii i biologii helmintów. Szybki rozwój nowocz. parazytologii rozpoczął się na przeł. XIX i XX w., zostały wyjaśnione wtedy cykle rozwojowe wielu pasożytów, w tym zarodźca malarii i włośnia; stopniowo parazytologia zaczęła się wyodrębniać jako osobna dyscyplina nauk., co było związane gł. z pracami niem. uczonego, R. Leuckarta. W miarę rozwoju badań w XX w. wyodrębniło się kilka działów: parazytologia ekologiczna zajmująca się badaniem wpływu środowiska zewn. na procesy zachodzące w układach pasożyt–żywiciel i na miejsce pasożytów w ekosystemie; parazytologia ewolucyjna związana z zagadnieniami ewolucji pasożytów oraz układów pasożyt–żywiciel; parazytologia medyczna badająca pasożyty i choroby pasożytnicze człowieka; parazytologia ogólna badająca podstawowe zagadnienia biol. dotyczące pasożytów, zjawiska pasożytnictwa i układy pasożyt–żywiciel zarówno w skali indywidualnej, jak i populacyjnej; parazytologia weterynaryjna zajmująca się pasożytami zwierząt domowych, udomowionych, łownych, hodowanych w warunkach półnaturalnych. W Polsce parazytologię zapoczątkował w końcu XIX w. M. Kowalewski, szkołę parazytologii ogólnej stworzył K. Janicki, a parazytologii wet. — W. Stefański; badania w zakresie parazytologii prowadzą m.in. akad. roln., akad. med., niektóre uniw., Inst. Weterynarii, Państw. Zakład Higieny.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia