osuwisko,
geol. zsuwanie się mas skalnych, zwietrzeliny lub osadów po stoku pod wpływem siły ciężkości;
osuwisko
Encyklopedia PWN
także nazwa nagromadzonego w ten sposób materiału skalnego. Prędkość osuwania się mas skalnych wynosi od kilku cm/s do kilku m/s; rozmiary osuwiska są różne: od kilkumetrowej długości i nieznacznej grubości aż do olbrzymich zsuwów, w których przemieszczeniu ulegają miliony ton materiału skalnego; głębokość, do której są poruszane masy skalne wynosi od kilku do kilkunastu metrów. Warunkiem powstawania osuwiska jest duże nachylenie stoku i określona budowa geologiczna terenu — rodzaj skał i ich przestrzenne ułożenie względem stoku oraz występowanie w nich uskoków i stref spękań; bezpośrednią zaś przyczyną np. podcięcie stoku przez potok, rzekę, kipiel morska lub działalność człowieka, zwietrzenie, a więc rozluźnienie skał tworzących stok, a przede wszystkim nasiąknięcie mas skalnych wodą opadową lub roztopową; woda taka gromadzi się na granicach warstw wodoszczelnych, np. łupków ilastych, tworząc rodzaj „smaru”, po którym następuje zsuwanie się nadległych utworów; niekiedy osuwisko jest wyzwalane przez trzęsienie ziemi; ruchy osuwiskowe są bardzo niekorzystne dla gospodarki człowieka. W Polsce osuwiska są powszechne w Karpatach fliszowych (np. w Lachowicach w Beskidzie Makowskim 2001 spowodowało ogromne straty), w Sudetach, na wysokich brzegach Bałtyku.
