oliwka europejska

oliwka europejska, oliwka uprawna, drzewo oliwne, Olea europea,

gatunek rośliny drzewiastej z rodziny oliwkowatych pochodzący z Azji Mniejszej, uprawiany w Europie od ponad 4 tys. lat;

w klimacie śródziemnomor. drzewa żyją do 2 tys. lat, dorastają do 12 m wys. (w uprawie do 5 m); pnie starszych drzew często puste w środku i spiralnie skręcone; liście zimotrwałe, lancetowate, ciemnozielone, z białawym kutnerem od spodu; kwiaty drobne, białe, pachnące, zebrane w wiechy; owoc — pestkowiec, podobny do śliwki (ok. 3,5 cm dł.), latem zielony, dojrzały — purpurowoczarny, zawierający 14–40% tłuszczu. Z ok. 90% świat. zbiorów oliwek wytłacza się olej oliwkowy, zw. oliwą nicejską, a ok. 10% jest spożywane po spreparowaniu (solenie, kiszenie). Najważniejsze rejony uprawy oliwki europejskiej: południowa Europa, północna Afryka, Bliski Wschód, Argentyna, USA (Kalifornia). W 2001 świat. produkcja oliwek wynosiła 15,8 mln t.

Oliwka europejska

Panatenaje (procesja podczas ateńskiego święta ku czci Ateny), młodzieńcy niosący amfory z oliwą, relief fryzu zdobiącego Partenon w Atenach, warsztat Fidiasza, 447–443 — Muzeum na Akropolu, Ateny