młodoturcy
 
Encyklopedia PWN
młodoturcy, tur. Jöntürkler,
tureccy uczestnicy polit. ruchu w imperium osmańskim końca XIX i pocz. XX w.;
ich celem było zjednoczenie wielonar. państwa na gruncie osmanizmu (jedność narodów i wyznań w ramach imperium, bez uwzględniania odrębności nar.), przeprowadzenie reform polit. na wzór eur. (przede wszystkim ustrój parlamentarny) i modernizacja kraju. W 1889 zał. tajną organizację Jedność i Postęp; 1908, w wyniku tzw. młodotur. rewolucji, zmusili Abdülhamida II do przywrócenia konstytucji z 1876 (tzw. konstytucji mithatowskiej); 1909 osadzili na tronie Mehmeda V i przejęli władzę (Kom. Jedność i Postęp); pogorszenie sytuacji wewn. (konflikty narodowościowe) i klęska Turcji w wojnie z Włochami (1911) przyczyniły się 1913 do ustanowienia dyktatorskich rządów młodotur. triumwiratu (Enver Paşa, Talât Paşa i Cemal Paşa), realizującego początkowo postępowe reformy (zwłaszcza w oświacie); polityka nacjonalizmu tur. zaostrzyła konflikty narodowościowe, które znalazły ujście w krwawych represjach wobec ludności gr. i ormiańskiej, a przystąpienie do I wojny świat. po stronie państw centralnych spowodowało, że rządy młodoturków zakończyły się klęską i rozpadem imperium osmańskiego 1918; nowy rząd tur. 1919 zorganizował zaoczny proces przywódców młodoturków oskarżonych m.in. o eksterminację Ormian, zakończony wydaniem na nich wyroków śmierci.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia