mate
 
Encyklopedia PWN
mate, ostrokrzew paragwajski, herbata paragwajska, Ilex paraguariensis,
gatunek rośliny okrytozalążkowej drzewiastej z rodziny ostrokrzewowatych (Aquifoliaceae), z rodzaju ostrokrzew, występujący w poszyciu lasów podzwrotnikowych w Brazylii, Paragwaju i północnej Argentynie;
krzew lub smukłe drzewo do 12 m wys.; liście jajowate, dł. do 10 cm, wiecznie zielone; w stanie dzikim występuje w Ameryce Południowej (gat. ginący); uprawiany od XVII w.; liście zawierają kofeinę i teobrominę, alkaloidy o działaniu pobudzającym układ nerwowy, stąd m. było rośliną użytkową wykorzystywaną przez Indian Guarani na długo przed odkryciem Ameryki Pd. przez Europejczyków. Uprawę m. rozwinęli jezuici; obecnie herbata — herba mate, przyrządzana z liści m. jest nar. napojem w wielu krajach Ameryki Pd.; jako surowiec wykorzystuje się młode pędy wraz z liśćmi, suszone i zmielone na drobny proszek; Świat. zbiory mate wynoszą ok. 0,9 mln t (2005); gł. producenci: Brazylia (o,4 mln t), Argentyna (0,3), Paragwaj (0,07).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia