lira
 
Encyklopedia PWN
lira
[gr.],
instrument muz. z grupy chordofonów szarpanych lub smyczkowych;
1) l. antyczna, składała się z korpusu rezonansowego o kształcie miskowatym (początkowo skorupa żołwia), dwóch ramion, osadzonych w korpusie i połączonych u góry jarzmem, oraz 7 strun szarpanych palcami lub plektronem; w staroż. Grecji służyła gł. do akompaniamentu przy śpiewie i deklamacji; 2) l. średniowieczna, chordofon smyczkowy z krótką szyjką, o korpusie gruszkowatym i 1–3 strun; 3) l. da braccio, chordofon smyczkowy z XV–XVIII w., o korpusie rezonansowym podobnym do skrzypcowego i stroju dyszkantowo-altowym, z 5 strunami melodycznymi i 2 burdonowymi; jej tenorowa odmiana — l. da gamba; 4) l. korbowa, chordofon smyczkowy — drewniana skrzyneczka, wewnątrz której znajdują się 1–2 struny melodyczne i 2–4 struny burdonowe, koło obracane za pomocą korby, spełniające funkcję smyczka, oraz dźwignie tworzące rodzaj klawiatury; znana w Europie od wczesnego średniowiecza (zw. też organistrum); zachowana w instrumentarium lud. na Ukrainie, Białorusi i w Polsce.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Lira korbowa rys. B. Wróblewski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia