indukcjonizm
metodol., naukozn. pogląd metodol. uznający wyłączność lub szczególną doniosłość metody indukcyjnej (indukcja) w naukach empirycznych;
[łac. inductio ‘wprowadzenie’],
indukcjonizm
Encyklopedia PWN
według indukcjonizmu zasadniczą metodą nauk empirycznych jest indukcja enumeracyjna, polegająca na formułowaniu twierdzeń ogólnych (zdań stwierdzających jakąś ogólną prawidłowość) na podstawie obserwacji jednostkowych faktów (jako poszczególnych przypadków tej prawidłowości), opisywanych w zdaniach spostrzeżeniowych (obserwacyjnych), które wyposażają te nauki w tzw. bazę empiryczną; indukcjonizm postuluje, żeby przyjęcie hipotezy było jednoznacznie wyznaczone przez odpowiednie procedury indukcyjne, oparte na rachunku prawdopodobieństwa; i. wiąże się z empiryzmem. Według indukcjonizmu zadaniem nauki jest opis obserwowalnych faktów i związków między nimi; językiem nauki powinien być język fenomenalizmu, a precyzja i pewność lub przynajmniej wysokie prawdopodobieństwo wniosków stanowią niezbędne warunki naukowości, dlatego że nauk. obraz świata powinien być jednoznacznie wyznaczony przez doświadczenie. Głównymi przedstawicielami indukcjonizmu w metodologii nauk empirycznych XX w. byli: R. Carnap, V. Kraft, H. Reichenbach, J.G. Kemeny; w opozycji do indukcjonizmu ukształtował się hipotetyzm.
