egipskie symbole
 
Encyklopedia PWN
egipskie symbole,
w kulturze staroż. Egiptu przedmioty bądź przedstawienia ikonograficzne, które w sposób zrozumiały i oczywisty dla społeczeństwa zastępowały, uzupełniały lub ilustrowały myśl teologiczną zawartą w tekstach religijnych.
Obok uniwersalnych symboli, wspólnych też dla innych kultur (jajo kosm., wąż czasu), s.e. były w większości świadomym tworem teologów i nawiązywały do lokalnej rzeczywistości, przeważnie ilustrując koncepcję pośmiertnego odrodzenia (zwierzęta wchodzące pod ziemię, jak skarabeusz czy jeż, lub znikające pod wodą — hipopotam, także lotos wyrastający z wody). Gwarancję wiecznego życia dostrzegano w cyklu słonecznym, reprezentowanym przez liczne symbole, np. skarabeusza (Chepri, Słońce poranne) z głową barana (Atum, Słońce wieczorne i nocne). Odrodzenie pośmiertne wiązano też z symbolami prokreacji (m.in. z fallusem i ityfallicznymi postaciami, jak Min, czy baranem). Wieloznacznym symbolem był wąż uosabiający czas, początek i koniec, granicę, ochronę, ale też zagrożenie. Symbolami obfitości były m.in. personifikacje Nilu (egipskie personifikacje, Hapi) czy ziarna (Nepri). Inną grupą s.e. były motywy reprezentujące dwoiste państwo i podkreślające jego jedność: papirus i lilia, sęp i kobra, tchawica wiązana przez Horusa i Seta (tzw. symbol sema taui). Egipskie bóstwa często występują w ikonografii pod postacią symboli, np. Ozyrys — tzw. filaru dżed, Izyda — węzła tit, Amon — obelisku czy gęsi, Maat — pióra.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Hieroglif egipski z symbolem miasta fot. R. Nowak/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia