drobnoustroje

drobnoustroje, mikroorganizmy,

ogólna nazwa organizmów różnych strukturalnie, funkcjonalnie i systematycznie, o jednej wspólnej właściwości — mikroskopijnej wielkości.

Należą tu wszystkie bakterie i zbliżone do nich organizmy, pierwotniaki, liczne glony oraz niektóre grzyby; drobnoustroje zamieszkują wszystkie środowiska, a w niektórych tylko one reprezentują życie; są zarówno autotroficzne — samożywne (zdolne do fotosyntezy lub chemosyntezy), jak i heterotroficzne — cudzożywne (drapieżne, saprofity, pasożyty); z punktu widzenia ekologicznego reprezentują wszystkie 3 podstawowe ogniwa łańcuchów pokarmowych (producenci, konsumenci, reducenci), a niemal wyłącznie drobnoustroje stanowią ogniwo reducentów, tj. organizmów rozkładających materię organiczną; bez nich zatem nie mógłby istnieć zamknięty obieg materii w przyrodzie i wszelkie życie musiałoby zaginąć; znaczenie drobnoustrojów w przyrodzie jest tym większe, że występują one w olbrzymich masach (np. na powierzchni 1 ha może w glebie znajdować się kilkanaście ton drobnoustrojów) dzięki bardzo szybkiemu rozmnażaniu się oraz intensywnej przemianie materii. Drobnoustroje są przyczyną wielu chorób człowieka, zwierząt i roślin; odgrywają podstawową rolę w tworzeniu się gleby; mineralizują substancje organiczne, dostarczając roślinom związków przyswajalnych dla nich; są jednym z ważniejszych źródeł dwutlenku węgla w atmosferze; uczestniczą w procesach trawienia (drobnoustroje przewodu pokarmowego), np. u przeżuwaczy w przedżołądkach bakterie umożliwiają przyswojenie przez zwierzę większości błonnika i stanowią dodatkowe źródło białka; są wprzęgnięte do produkcyjnych procesów biotechnologicznych, np. w wytwarzaniu alkoholu etylowego, piwa, wina, drożdży, antybiotyków, enzymów, witamin i aminokwasów. Dawniej do drobnoustrojów zaliczano również wirusy.