dekontaminacja
usuwanie skażeń promieniotwórczych z powierzchni ciał, z powietrza, wody, zwykle do dopuszczalnego poziomu lub poniżej tego poziomu.
[łac.],
dezaktywacja, odkażanie,
dekontaminacja
Encyklopedia PWN
Dekontaminację powierzchni ciał przeprowadza się metodami mech. i chemicznymi. Do metod mech. należą: zmywanie wodą, odkurzanie próżniowe, czyszczenie za pomocą strumienia piasku lub innego materiału ściernego, zeskrobywanie, usuwanie całej powierzchni (np. skażonej podłogi, ziemi). Chemiczne metody dekontaminacji obejmują spłukiwanie detergentami, roztworami kwasów i zasad, rozpuszczalnikami, roztworami odczynników kompleksujących (np. cytryniany, winiany, fosforany, werseniany). Jeśli okres połowicznego rozpadu substancji skażających jest względnie krótki i jeśli jest to możliwe, skażony przedmiot lub pomieszczenie wyłącza się na pewien czas z użytkowania. Dekontaminację ludzi przeprowadza się najczęściej używając wody i mydła, pozostałości skażenia zaś usuwa się odczynnikami chem. (kwas cytrynowy, siarczan sodu i in.); przy bardzo niebezpiecznych skażeniach plutonem lub innymi promieniotwórczymi metalami ciężkimi stosuje się podawanie (pod kontrolą lekarsko-dozymetryczną) związków chelatujących (np. sole kwasu wersenowego, cytrynian sodu). Dekontaminację powietrza przeprowadza się przepuszczając je przez filtry celulozowe lub płuczki z odpowiednim roztworem; inną metodą jest zastosowanie węgla aktywnego do wyłapywania substancji promieniotwórczych. Dekontaminację wody przeprowadza się dwiema metodami: albo ją się rozcieńcza do odpowiedniego poziomu aktywności promieniotwórczej, albo zagęszcza (np. przez odparowanie), a następnie usuwa skażenia za pomocą wymieniaczy jonowych lub przeprowadza skażenia w nierozpuszczalną postać i odfiltrowuje.
