cytrusowe rośliny

cytrusowe rośliny, cytrusy,

nazwa zbiorowa zazwyczaj wiecznie zielonych drzew i krzewów z rodzajów Citrus, Fortunella, Poncirus, należących do rodziny rutowatych.

Liście pojedyncze eliptyczne (rzadziej trójlistkowe) skórzaste, zawierają, podobnie jak silnie pachnące kwiaty, wielokomórkowe zbiorniki z olejkami eterycznymi; owoc — jagoda, zw. hesperidium, złożona z wielu segmentów; owoce o dużych walorach smakowych, bogate w witaminy, zwłaszcza wit. C (40–90 mg w 100 g), spożywane w stanie świeżym i w przetworach (soki, dżemy, pulpy, cykata); rośliny cytrusowe dostarczają też surowców dla przemysłu perfumeryjnego, farm., cukierniczego i do produkcji likierów; pochodzą z południowej i wschodniej Azji, gdzie są uprawiane od ok. 4 tys. lat, obecnie — gł. w krajach śródziemnomor., w południowej Afryce, USA, Brazylii, na Płw. Indyjskim, w Chinach, Japonii; do najważniejszych roślin cytrusowych należą: pomarańcza słodka, mandarynka, cytryna, grejpfrut i cytron; mniejsze znaczenie gosp. mają: pompela, limeta, pomarańcza gorzka, bergamota, kumkwat i używana na podkładki poncyria; wytworzono liczne mieszańce roślin cytrusowych (nawet międzyrodzajowe) znane gł. w Ameryce Północnej i Południowej; w południowej i wschodniej Azji są uprawiane ponadto gat. o znaczeniu lokalnym, niektóre także dla celów ozdobnych i leczniczych.