cyjanotypia
technika wykonywania kopii (o charakterystycznej niebieskiej barwie) oryginałów tekstowych lub kreskowych.
[gr. kyáneos ‘ciemnoniebieski’, týpos ‘rzeźba’],
cyjanotypia
Encyklopedia PWN
W cyjanotypii wykorzystuje się zdolność niektórych związków żelaza(III) do redukcji pod wpływem promieniowania świetlnego. Cyjanotypia dzieli się na negatywową i pozytywową. W pierwszym przypadku negatyw oryginału kopiuje się na przezroczystą folię lub podłoże papierowe pokryte szczawianem lub cytrynianem żelaza(III) z dodatkiem heksacyjanożelazianu(III) potasu i kwasu cytrynowego. W miejscach naświetlonych zachodzi redukcja jonów żelaza(III) do żelaza(II) i tworzy się (w wyniku reakcji związku żelaza(II) z cyjanożelazianem(III) potasu) związek (pigment) o charakterystycznej niebieskiej barwie (błękit Turnbulla). W cyjanotypii pozytywowej na folię lub papier pokryty warstwą szczawianu lub cytrynianu żelaza(III) z dodatkiem kwasu cytrynowego kopiuje się diapozytyw i w miejscach naświetlonych powstają związki żelaza(II). Podczas wywoływania w roztworze heksacyjanożelazianu(II) potasu w wyniku reakcji między związkami żelaza(III), pozostałymi w miejscach nie naświetlonych, a wywoływaczem tworzy się niebieski pigment (błękit pruski). W obu przypadkach powstaje niebieski rysunek na jasnym tle. Cyjanotypię stosuje się w kartografii do aktualizacji map. Ze starej mapy wykonuje się kopię niebieską, po czym, korzystając z niebieskiego podkładu, nanosi się zaktualizowany rysunek. Następnie całość kopiuje się na błonę światłoczułą (na kopię zostaje przeniesiony czarny rysunek bez niebieskiego tła).
