centralizm
 
Encyklopedia PWN
centralizm
[łac. centralis ‘środkowy’],
zasada organizacji państwa i funkcjonowania aparatu państwowego oparta na podporządkowaniu organowi centralnemu wszystkich innych organów państwowych i na skupieniu w jego rękach kompetencji do podejmowania lub autoryzacji najważniejszych decyzji oraz do nadzorowania ich wykonania;
także podporządkowanie w analogiczny sposób organowi zwierzchniemu w danym pionie wszystkich jednostek podległych i ograniczenie przez to ich samodzielności. Zjawiskom tym z reguły towarzyszy przejmowanie przez państwo zadań wypełnianych dotychczas przez podmioty niepaństwowe. Centralizm może również odnosić się do organizacji życia gospodarczego. Realizacja zasady centralizmu umożliwiła w średniowieczu, ale i czasach późniejszych, przezwyciężanie rozdrobnienia oraz separatyzmów regionalnych i powstanie państw narodowych. Centralizm był podstawą absolutyzmu. W warunkach gospodarki wolnokonkurencyjnej zaś ujawniły się silne tendencje decentralizacyjne. Elementy centralizmu występują we wszystkich typach państw.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia