bruzdkowanie
 
Encyklopedia PWN
seria mitotycznych podziałów zapłodnionej (lub rozwijającej się partenogenetycznie) komórki jajowej na coraz mniejsze komórki — blastomery; w wyniku bruzdkowania powstaje blastula; stadium poprzedzającym jej powstanie jest morula. W czasie bruzdkowania ani masa, ani objętość zarodka nie wzrastają, nie zmienia on też swego zasadniczego kształtu. Typ bruzdkowania oraz budowa blastuli zależy od ilości i rozmieszczenia żółtka w jaju; jaja z małą ilością żółtka dzielą się całe na jednakowe blastomery — bruzdkowanie całkowite równomierne (ssaki); jaja o dużej ilości żółtka zgromadzonego na jednym biegunie dzielą się całe na małe blastomery bez żółtka i duże z żółtkiem — bruzdkowanie całkowite nierównomierne (płazy); podziałowi ulega tylko tarczka cytoplazmy na biegunie nie zawierającym żółtka — bruzdkowanie częściowe tarczkowe (ptaki, niektóre ryby); przy dużej ilości żółtka zgrupowanego w środku jaja dzieli się tylko cytoplazma na obwodzie — bruzdkowanie częściowe powierzchniowe (owady). Przebieg bruzdkowania jest charakterystyczny i stały dla danej grupy zwierząt. Termin bruzdkowanie, wprowadzony 1824 przez J.L. Prévosta i J.B.A. Dumasa, pochodzi od bruzd widocznych na powierzchni dzielącego się zarodka.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Bruzdkowanie, schemat bruzdkowania całkowitego nierównomiernego u płazówrys. Sokólska-Połutrenko/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia