białe karły
 
Encyklopedia PWN
białe karły,
gwiazdy (zaliczane niekiedy do klasy jasności VII) o bardzo małym promieniu, rzędu 0,01 promienia Słońca, wysyłające od 10 tysięcy do 100 tysięcy razy mniej energii niż Słońce.
Temperatury powierzchniowe białych karłów zawierają się w przedziale od 4 do 120 tysięcy K. Białe karły są jednym z końcowych etapów ewolucji gwiazd o masach mniejszych od ok. 2 mas Słońca; powstają po wytworzeniu się w gwieździe jądra zbudowanego z helu lub z pierwiastków ciężkich i po ewentualnym odrzuceniu rozrzedzonej otoczki gazowej istniejącej wokół jądra w fazie czerwonego olbrzyma. Warunki panujące we wnętrzu białych karłów (temperatury w centrum od kilku do kilkunastu milionów K, gęstości w centrum od 109 do 1011 kg/m3, gęstości średnie ok. 109 kg/m3), sprawiają, że tworząca się materia jest częściowo lub całkowicie zdegenerowana, tzn. nie spełnia zwykłego równania stanu. Nakłada to górną granicę na wartość masy białych karłów, która nie może być większa od ok. 1,44 masy Słońca (zwykle wynosi 0,2–1,44 masy Słońca). W białych karłach nie zachodzą już procesy jądrowe, a jedynym źródłem wysyłanej przez nie energii jest proces stygnięcia, który może trwać od kilkuset milionów do kilku miliardów lat. Przypuszcza się, że w miarę stygnięcia materia białych karłów ulega krystalizacji, a one same przechodzą w fazę nie świecących czarnych karłów. Wiele białych karłów jest gwiazdami pulsującymi lub składnikami różnych typów ciasnych układów podwójnych.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia