Proteus

Proteus, Prōteús

[gr. péprōtai ‘przepowiadać’],

mit. gr. bóstwo mor.;

pasterz fok Posejdona na wyspie Faros, znany z daru wieszczego i zdolności przybierania różnych kształtów; wg innej wersji król Memfis (Egipt), który gościł Parysa uprowadzającego Helenę do Troi; Proteus zatrzymał Helenę, zaś z Parysem wysłał jej fantom; ją samą zwrócił Menelaosowi wracającemu spod Troi; mit wykorzystywany w literaturze staroż. i nowoż. (m.in. H. Sachs, P. Claudel) oraz muzyce (opery).