Promieniści

Promieniści, Związek Promienistych, właśc. Zgromadzenie Przyjaciół Pożytecznej Zabawy,

jawne stowarzyszenie studentów Uniw. Wileńskiego, o celach wychowawczych;

zał. 6 V 1820 przez T. Zana, podstawą działania była głoszona przez niego teoria promienistości (nawiązująca do magnetyzmu F. Mesmera) — o wzajemnym wpływie emitowanych wokół siebie przez ludzi ich „wyższych duchowości”; w formie swych spotkań (w których uczestniczyło ok. 25% ogółu studentów wil.) i w stylu bycia Promieniści manifestowali swój sprzeciw wobec współcz. obyczajowości; mimo zatwierdzenia przez rektora, towarzystwo uległo rozwiązaniu pod koniec maja wskutek nacisku wil. kapituły.