Amundsen–Scott
stacja nauk.-badawcza w Antarktydzie Wschodniej, na biegunie geogr., na wys. 2835 m;
[ạ:məndsən skot],
Biegun Południowy,
Amundsen–Scott
Encyklopedia PWN
zał. przez Stany Zjedn. na przeł. 1956 i 1957 w ramach Międzynar. Roku Geofiz.; dzięki wyjątkowemu położeniu stacja ma bardzo dobre warunki do badań nauk. w zakresie sejsmologii, astronomii, astrofizyki i chemii atmosfery. Miąższość pokrywy lodowej pod stacją ocenia się na 2810 m; panują ekstremalne temperatury powietrza: od –94,5°C (najniższa na Ziemi, zanotowana 1965) do –14°C, średnia roczna –49°C; wilgotność powietrza poniżej 0,03% czyni to miejsce jednym z najsuchszych na Ziemi; średnia roczna prędkość wiatru 5,3 m/s. Pierwotnie stacja, przeznaczona dla 18 osób, składała się z domków wykonanych z ocieplonego brezentu rozpiętego na drewnianych ramach; 1962 zastosowano drewniane budynki kontenerowe, a zbiorniki z paliwem umieszczono w stalowych tunelach; obecna stacja, zbudowana 1969–75, jest częściowo zagłębioną w lodzie kopułą aluminiową o średnicy 50 m i wys. 15 m; przykrywa ona 3 budynki dla 33 osób, z pomieszczeniami mieszkalnymi, rekreacyjnymi, radiostacją, biblioteką, pocztą i licznymi laboratoriami; w ulokowanym obok Obozie Letnim może mieszkać w lecie do 120 osób; roczny koszt stacji — ponad 16 mln dol. USA. Stacja służy także jako baza ekspedycji transkontynent., np. wyprawy Transantarktyka na przeł. 1989 i 90; Polak M. Kamiński przemierzając Antarktydę 1995 nie zatrzymał się na stacji A.–S.; rocznie odwiedza stację ok. 40 turystów (noclegi w Obozie Letnim).
