Albert Hans, ur. 8 II 1921, Kolonia, zm. 24 X 2023, Heidelberg,
filozof niemiecki;
Albert Hans
Encyklopedia PWN
przedstawiciel pozytywizmu i krytycznego racjonalizmu. W 1941–45 oficer artylerii; 1957 w Instytucie Badawczym Nauk Społeczno-Administracyjnych uniwersytetu w Kolonii; 1963 objął katedrę socjologii i teorii nauki w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Mannheim (obecnie uniwersytet). Istotny wpływ na rozwój poglądów filozoficznych Alberta wywarły pisma K. Poppera; pod ich wpływem, a także filozofii oświecenia oraz myśli I. Kanta i M. Webera, Albert przyjął racjonalne stanowisko przeciwne do krytycznej teorii szkoły frankfurckiej. Do popperowskiego krytycznego racjonalizmu wprowadził pojęcie „immunizacji na krytykę”; był autorem „trylematu Münchhausena”, opisującego proces dogmatyzacji twierdzeń mających stanowić ostateczną i pewną podstawę systemów myślowych. Wypracowane przez krytyczny racjonalizm procedury poznawcze przeniósł w nowe obszary, m.in. do analiz współczesnych koncepcji teologicznych; w rozprawie Traktat über die kritische Vernunft (1968) poddał analizie Bultmannowską teologię demitologizacji, określając ją jako manewr hermeneutyczny, mający uodpornić dogmaty chrześcijaństwa na krytykę; główne dzieła: Europa i okiełznanie władzy (1986, wyd. pol. 1998), Ökonomische Ideologie und politische Theorie (1954), Marktsoziologie und Entscheidungslogik (1967), Transzendentale Träumerein (Karl-Otto Apels Sprachspile und sein hermeneutischer Gott) (1975), Das Elend der Theologie (1979).
