Katon Starszy Cenzor, Marcus Porcius Cato Maior Censorinus, ur. 234 p.n.e., zm. 149 p.n.e.,
pradziad Katona Młodszego Utyceńskiego, rzym. polityk, mówca i pisarz;
Katon Starszy Cenzor
Encyklopedia PWN
zdolny wódz i administrator (na Sardynii i w Hiszpanii); jako homo novus osiągnął 195 konsulat, 184 urząd cenzora; obrońca starorzym. cnót, przeciwstawiający się wpływom kultury gr.; zaciekły wróg Kartaginy; doprowadził do wybuchu III wojny punickiej (149–146); twórca prozy łac.; było znane ponad 150 jego mów, z czego zachowało się 80 we fragmentach, a także Praecepta ad filium — zbiór wiadomości z zakresu retoryki, prawa, agronomii, medycyny i sztuki wojennej, Origines — historia Rzymu od założenia miasta do 149 p.n.e., oraz jedyne zachowane w całości dzieło — O gospodarstwie wiejskim (wyd. pol. 1956).