subiektywny

Encyklopedia PWN

Aleksiejew Fiodor J., ur. między 1753 a 1755, Petersburg, zm. 23 XI 1824, tamże,
ros. malarz pejzażysta i dekorator teatralny;
Allston
[ọ:lstən]
Washington, ur. 5 XI 1779, Waccamaw k. Charlestonu, zm. 9 VII 1843, Cambridgeport (ob. Cambridge, stan Massachusetts),
malarz amer.; przedstawiciel romantyzmu;
anomia
[gr., ‘brak porządku’],
termin socjol. i psychol. używany w charakterystykach sytuacji, w których: 1) społeczeństwu lub grupie brak jasnych reguł i norm postępowania, istniejące normy są sprzeczne ze sobą lub nie dają się w danych warunkach stosować; 2) jednostki naruszają ustalone reguły i odrzucają przyjęte w społeczeństwie normy na skutek swych wybujałych aspiracji i osłabienia więzi grupowych; 3) dzieci kierują się w sądach i postępowaniu nie normami etycznymi i obyczajowymi, lecz subiektywnym poczuciem przykrości bądź przyjemności;
audiometria
[łac. audio ‘słyszę’, gr. metréō ‘mierzę’],
zespół metod diagnostycznych oceniających sprawność narządu słuchu.
autonomia
[gr., ‘samorząd’],
filoz., socjol., teol. Autonomia to niezawisłość woli lub sumienia wykluczająca zależność od determinującego wpływu oddziałujących „z zewnątrz” (zatem heteronomicznych) czynników empirycznych, mających źródło w różnie ujmowanym prawodawstwie Bożym (teonomia) albo pochodzących od jakiegokolwiek autorytetu lub władcy (np. polityczna). W rozumieniu mocniejszym autonomia oznacza możliwość ustanawiania przez podmiot moralny własnych reguł postępowania, przeciwstawianych zarówno empirycznej heteronomii, jak i teonomii; jest traktowana jako centralna kategoria uzasadniająca próby budowania moralności bez etyki przez osoby odpowiedzialne, bo korzystające z autonomii (jak w koncepcjach „moralności ponowoczesnej”, np. u Z. Baumana). W ujęciu słabszym autonomia jest kojarzona nie tyle z wolą, co z sumieniem (lub rozumem praktycznym) podmiotu moralnego, który może samodzielnie ustalać reguły postępowania albo na zasadzie wolności, albo przez uzgodnienie przyrodzonych skłonności i niesprzecznych z nimi obowiązków, odkrywanych raczej niż konstytuowanych przez rozum praktyczny.
subiektywne wrażenie zmysłowe, powstające w wyniku działania bodźców wzrokowych na receptory zmysłu widzenia znajdujące się w siatkówce oka, tj. czopki i pręciki.
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia