natury

Encyklopedia PWN

Arystoteles, Aristotélēs, ur. 384 p.n.e., Stagira (Tracja), zm. 322 p.n.e., Chalkis na wyspie Eubei,

filozof grecki, najwszechstronniejszy myśliciel i uczony starożytności.

Augustyn, Augustyn z Hippony, Augustyn Aureliusz, łac. Aurelius Augustinus, święty, ur. 13 XI 354, Tagasta, Numidia (ob. Suk Ahras, Algieria), zm. 28 VIII 430, Hippo Regius (Hippona, ob. Labda k. Annaby, Algieria),

najznamienitszy Ojciec Kościoła i jeden z czterech wielkich Doktorów Kościoła zachodniego, główny autorytet filozofii i teologii zachodniej do XIII wieku.

autonomia

[gr., ‘samorząd’],

filoz., socjol., teol. Autonomia to niezawisłość woli lub sumienia wykluczająca zależność od determinującego wpływu oddziałujących „z zewnątrz” (zatem heteronomicznych) czynników empirycznych, mających źródło w różnie ujmowanym prawodawstwie Bożym (teonomia) albo pochodzących od jakiegokolwiek autorytetu lub władcy (np. polityczna). W rozumieniu mocniejszym autonomia oznacza możliwość ustanawiania przez podmiot moralny własnych reguł postępowania, przeciwstawianych zarówno empirycznej heteronomii, jak i teonomii; jest traktowana jako centralna kategoria uzasadniająca próby budowania moralności bez etyki przez osoby odpowiedzialne, bo korzystające z autonomii (jak w koncepcjach „moralności ponowoczesnej”, np. u Z. Baumana). W ujęciu słabszym autonomia jest kojarzona nie tyle z wolą, co z sumieniem (lub rozumem praktycznym) podmiotu moralnego, który może samodzielnie ustalać reguły postępowania albo na zasadzie wolności, albo przez uzgodnienie przyrodzonych skłonności i niesprzecznych z nimi obowiązków, odkrywanych raczej niż konstytuowanych przez rozum praktyczny.

bodegón

[hiszp.],

termin stosowany w odniesieniu do malarstwa hiszp., którym określa się przedstawienie martwej natury z jedzeniem lub rodzajowe sceny we wnętrzach (zwłaszcza kuchennych), zawierające wyraźne elementy takiej martwej natury;

Braque

[brak]

Georges