komórki
Encyklopedia PWN
bot. związki chemiczne gromadzące się w miękiszowych komórkach spichrzowych organów roślin (w soku komórkowym, cytoplazmie, plastydach lub w ścianie komórkowej);
warstwy komórek pojawiające się we wczesnym rozwoju zarodkowym na etapie gastrulacji;
zarodkowy rozwój, embriogeneza, rozwój embrionalny,
zool. zespół procesów prowadzących do przekształcenia się zapłodnionego jaja (zygoty) w organizm mający pierwotne narządy, przypominający organizm dorosły (np. ludzki płód) lub też mający wygląd odmienny od organizmu dorosłego (np. larwy jeżowców), do wyklucia się z jaja lub opuszczenia ciała matki.
zaskórniki, wągry,
med. czarne czopy powstające w wyniku rozszerzenia i hyperkeratozy przewodów wyprowadzających gruczołów łojowych wskutek gromadzenia się tam wydzieliny tych gruczołów i obumarłych, złuszczonych komórek;
zatrucie, intoksykacja,
med. zaburzenie czynności komórek, tkanek lub narządów wskutek działania substancji egzogennych (pochodzenia roślinnego, zwierzęcego, chem., jadów bakteryjnych) lub pochodzenia endogennego (nadmiar hormonów tarczycy, gestoza, samozatruwanie się metabolitami nie wydalanymi, np. w mocznicy, niewydolności wątroby, gorączce);
sterowane przez geny, procesy biochemiczne zachodzące w komórkach i wyspecjalizowanych tkankach (zegar nadrzędny), na podstawie których organizm „odmierza” upływający czas; „pomiar” czasu odbywa się ciągle, niezależnie od rytmicznych zmian zachodzących w środowisku zewnętrznym; główną rolę w synchronizacji zegara biologicznego z warunkami środowiska (dzień–noc; zmiany sezonów, zmiany faz Księżyca) odgrywają białka zegarowe.
