Inicjatywa Środkowoeuropejska, ang. Central European Initiative (CEI),
zinstytucjonalizowana forma współpracy państw Europy Środkowej i Europy Południowo-Wschodniej;
Inicjatywa Środkowoeuropejska
Encyklopedia PWN
powołana 1989 jako ugrupowanie 4-stronne — Quadragonale, przez Austrię, Jugosławię, Węgry i Włochy; po przystąpieniu Czechosłowacji 1990 — Pentagonale, po przystąpieniu Polski 1991 — Heksagonale; od 1992 — Inicjatywa Środkowoeuropejska. Według Włoch, będących inicjatorami współpracy, ugrupowanie miało wypełnić lukę powstającą po rozpadzie bloku wschodniego, zapobiec ewentualnej hegemonii Niemiec w Europie Środkowej oraz ułatwić państwom postkomunistycznym rozwój współpracy z Zachodem. Celem ISE jest umacnianie spójności Europy, jej politycznej, gospodarczej i społecznej stabilności oraz bezpieczeństwa; działalność obejmuje m.in.: konsultacje polityczne, wspieranie instytucji demokratycznych i przestrzegania praw człowieka, współpracę transgraniczną, realizację różnych zadań gospodarczych i społecznych; ISE koncentruje się zwłaszcza na popieraniu transformacji gospodarczej, społecznej i prawnej w państwach członkowskich oraz ich dążeń integracyjnych, na sprawach walki ze zorganizowaną przestępczością, odbudowie Bośni i Hercegowiny. Głównymi organami ISE są coroczne spotkania szefów rządów oraz spotkania ministrów spraw zagranicznych; działa stały Sekretariat Wykonawczy w Trieście; do ISE należą: Albania, Austria, Białoruś, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Czarnogóra, Czechy, Macedonia, Mołdawia, Polska, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia, Ukraina, Węgry i Włochy; siedziba sekretariatu w Trieście.
