Pieniński Park Narodowy

fot. A. Szymański/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Pieniński Park Narodowy

rodzaj — park narodowy

nazwa — Pieniński Park Narodowy

państwo — Polska, woj. małopolskie

rok założenia — 1932

powierzchnia — 2 345 ha, otuliny 2682 ha

Jest osobliwością przyrodniczą i krajobrazową w skali europejskiej, pod ochroną ścisłą znajduje się 518 ha (głównie wschodnie partie Pienin). Rozciąga się na wysokości od ok. 420 m do 982 m n.p.m. (Trzy Korony), przy granicy ze Słowacją (gdzie słowacki park narodowy); obejmuje środkową część Pienin, zbudowany z utworów wapiennych i piaskowcowo-łupkowych, głównie jurajskich i kredowych. Obszar silnie zróżnicowany geologicznie, posiada swoistą rzeźbę (urwiska, skałki, wąwozy); odznacza się dużą zmiennością warunków mikroklimatycznych. Pasmo Pienin przecina niezwykle malownicza przełomowa dolina Dunajca o długości 9 km (spływy turystyczne tratwami); nad wodami rzeki wznoszą się wysokie skalne ściany; potoki, jak: Macelowy, Sobczański, Pieniński, Ociemny; źródła typu wywierzysk. Góry pokrywa las bukowo-jodłowy i świerkowo-jodłowy, zachowały się także fragmenty lasu jaworowego z chronioną paprocią — języcznikiem zwyczajnym w runie; bogata flora z chronionymi gatunkami, ponad 1000 gatunków roślin naczyniowych; charakterystyczne są kwieciste łąki (obfitujące w storczyki) i murawy naskalne z seslerią skalną; reliktowe stanowiska sosny zwyczajnej; wiele gatunków roślin rzadkich, jak jałowiec sawina, i endemicznych, jak: złocień Zawadzkiego, mniszek pieniński, pszonak pieniński. Żyją tu ryś i żbik oraz rzadkie gatunki ptaków, np.: puchacz, orlik krzykliwy, orzeł przedni, rzadkie gatunki nietoperzy i owadów. Stanowisko paleobotaniczne (flora kopalna z pliocenu i plejstocenu). Licznie odwiedzany (baza noclegowa, szlaki turystyczne). Siedziba dyrekcji i muzeum parku oraz ośrodek dydaktyczny w Krościenku.

Pieniński Park Narodowy

Przełom Dunajca, widok z Sokolicy, Pieniński Park Narodowy

Pszonak pieniński

Dunajec, prawy dopływ Wisły (źródła w Tatrach) — zakole (meander) rzeki w okolicach Sromowców Średnich (Pieniny), na lewym brzegu przystań flisacka (początek spływu Dunajcem), na rzece granica ze Słowacją.

Dunajec, przełom pod Sokolicą

Sromowce Wyżne, przystań w Kątach