zysk przedsiębiorstwa

zysk przedsiębiorstwa,

ekon. nadwyżka przychodów nad kosztami;

w zależności od przyjętych definicji przychodów i kosztów zysk przedsiębiorstwa jest rozpatrywany w 3 płaszczyznach: księgowej, ekonomicznej i finansowej. Księgowy zysk przedsiębiorstwa to dodatnia różnica między przychodami przedsiębiorstwa a kosztem uzyskania przychodów, wykazana w księgach rachunkowych firmy; w ujęciu ekonomicznym, obok kosztu księgowego, uwzględnia się alternatywny koszt kapitału i koszt ryzyka; powoduje to odmienne niż w ujęciu księgowym opisywanie zysku. Przez ekonomiczny zysk przedsiębiorstwa (nadzwyczajny) rozumie się kwotę, jaka pozostaje po odjęciu od przychodów firmy wszystkich kosztów, łącznie z kosztem alternatywnym kapitału i kosztem ryzyka; inaczej — zysk ekonomiczny to zysk przekraczający dochód, który właściciel przedsiębiorstwa mógłby otrzymać w postaci odsetek, wypożyczając swój kapitał wg rynkowej stopy procentowej; dążenie do osiągnięcia i maksymalizacji zysku ekonomicznego jest celem każdego przedsiębiorstwa; w gospodarce doskonale konkurencyjnej służy temu przede wszystkim dążenie do obniżenia kosztów oraz najkorzystniejsza alokacja kapitału; w gospodarce mieszanej skutecznym narzędziem uzyskania zysków ekonomicznych jest aktywne poszukiwanie renty. W gospodarce doskonale konkurencyjnej osiąganie takich zysków jest możliwe tylko w ograniczonym czasie: brak barier wejścia do gałęzi (nieograniczona możliwość podjęcia działalności gospodarczej) umożliwia napływ kapitału, zwiększenie podaży, obniżenie ceny i zmniejszenie poziomu zysków. Mechanizmy rynkowe w długim okresie doprowadzają do takiej alokacji zasobów, że wszyscy przedsiębiorcy uzyskują zysk normalny.

Normalny zysk przedsiębiorstwa występuje, gdy cena zrównuje się z minimum przeciętnych długookresowych kosztów całkowitych (zysk ekonomiczny wynosi wtedy zero). Ten poziom zysku nazywamy normalnym, gdyż wpływy ze sprzedaży pozwalają pokryć w całości koszty całkowite wraz z alternatywnym kosztem kapitału i kosztem ryzyka. Oznacza to, że każdy z przedsiębiorców ulokował wtedy swój kapitał w najlepszy dostępny mu sposób.

Zysk ekonomiczny może być trwały, tzn. występować w bardzo długim okresie, w monopolu, w którym bariery wejścia do gałęzi uniemożliwiają napływ kapitału i zwiększenie podaży. Najtrwalsze bariery wejścia stwarza państwo (renty aktywne poszukiwanie). W ujęciu finansowym, z uwagi na konieczność uwzględnienia w analizie przedsiębiorstwa przepływów gotówki nie uwzględnionych w księgowości, są stosowane odrębne miary wyniku finansowego.